22 februari 2023

Colomn Riemer: Over lijntjes en kleuren

We kregen de inspectie op bezoek. Regulier toezicht, eens in de vier jaar. Niks te verbergen, sterker: we laten graag zien wat we doen en wat ons drijft. De inspectie kwam twee dagen bij het samenwerkingsverband voor een serie rondetafelgesprekken met allerlei actoren. Tussen beide dagen in een verificatiebezoek aan een viertal scholen in het samenwerkingsverband.

De inspectie hanteert hierbij een toezichtkader. Dat is in augustus 2022 vernieuwd en bestaat uit een aantal standaarden en ermee samenhangende gedragingen. Die standaarden hebben, zoals gebruikelijk in het onderwijsjargon, een afkortingsnaam: RPO. Dat staat voor Realisatie Passend Onderwijs. Het gedrag heet BKA: Besturing, Kwaliteitszorg en Ambitie.

Zijn alle samenwerkingsverbanden vergelijkbaar en te vangen in zo’n toezichtkader? Jazeker, maar dat geldt ook voor appels en peren: er zijn overeenkomsten en verschillen. De inspectie brengt veel daarvan in kaart: wat doen we, wat is daarvan zichtbaar, hoe wordt dat uitgevoerd, enz. Maar ook: doe je wat je moet doen, heeft dat resultaat, is het doelmatig, hoe kijk je daarnaar, wat doe je met dat zicht, enz. De inspectie leek vooral op zoek: zien we als inspectie wat we als inspectie willen zien?  Daarmee wordt soms voorbij gegaan aan: wat vinden we van wat we zien? En hoe die twee insteken zich tot elkaar verhouden.

In het samenwerkingsverband liet het bezoek een onbevredigende indruk achter. Prima dat er her en der verbeterpunten zijn. De inspectie vat dat duidelijk samen onder drie kopjes: wat gaat goed, wat kan beter, wat moet beter. Maar de opsomming die daaronder wordt gegeven vanuit de standaarden-vertaling, is niet het volledige verhaal. In Eemland realiseren we passend onderwijs zeker niet voor 100%, maar we zijn toch een eind op weg binnen de mogelijkheden die we hebben, die we zien en die we vorm geven. Daarbij zijn een paar leidende principes de richtinggevers: jongeren worden op school aangemeld, daar moet passend onderwijs vorm krijgen, weet wie je toelaat, weet wat er nodig is qua ondersteuning, organiseer wat nodig is. Daarbij maken we afspraken over de ondersteuningsstructuur, faciliteren we scholen, leggen aan elkaar verantwoording af over de mate waarin dat lukt en maken vervolgafspraken over de door-ontwikkeling.

Dat er passend aanbod georganiseerd wordt wil de inspectie graag zien. Wat we dan laten zien is een scala aan interventies en vangnet-achtige casuïstiekbesprekingen met praktisch vervolg. Veel uitdagingen, maar ook veel om trots op te zijn. Oordeel inspectie op Realisatie Passend Onderwijs: mooie kleuren, maar soms wel buiten de lijntjes. Dat moet beter.